عاشورا و آمادگی برای جنگ اقتصادی

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال ۱۳۹۷/۱۴۴۰) در شاهرود هستم و ان شاءالله شش روز صبح در پادگان آموزشی این شهر با این عنوان بحثهایی ارائه خواهم کرد و فایلهای آن را ان شاء الله روزانه در ایجا قرار خواهم داد.

جلسه اول (متاسفانه از اواسط جلسه کیفیت ضبط افت کرده است) تفاوت جنگهای باطل و باطل با جنگ حق و باطل در تغییر عالم؛ عاشورا ظرفیت راهنمایی برای هر گونه نزاع حق و باطل را دارد از جمله جنگ اقتصادی.

جلسه دوم: اولین نکته در جنگ اهل حق:‌زیربنایی بودن باور توحیدی در فهم میدان جنگ.

جلسه سوم: نمونه‌هایی از ثمره باور توحیدی در جنگ اقتصادی: رزاقیت خدا، ان تنصروا الله ینصرکم، و …

جلسه چهارم: در قرآن دو جهاد جان و مال (نظامی و اقتصادی) با هم مطرح است.

در جنگ اقتصادی هم اقدامات خارجی (محاصره اقتصادی و …) هست و هم اقدامات داخلی (جنگ روانی و …) و اگر جنگ اقتصادی موفقیت آمیز شود نوبت به جنگ نظامی نمی‌رسد؛ که در کوفه از جانب دشمن موفقیت آمیز بود اما در کربلا خیر.

ایمان که جلسات قبل بیان شد، یعنی شناخت و برنامه‌ریزی مبتنی بر آن؛ ایمان به خدا در جنگ اقتصادی یعنی شناخت دقیق میدان جنگ و برنامه ریزی بر اساس آن:

نمونه‌هایی از نقش آفرینی ایمان به خدا در جنگ اقتصادی کوفه و کربلا: رزاقیت خدا، نصرت الهی، مکر الهی.

جلسه پنجم: ادامه نقش آفرینی ایمان به خدا در جنگ اقتصادی کوفه و کربلا: مالکیت خدا،  توکل (نقش خود ما در عین باور توحیدی: ایمان به خدا جایگزین تدبیر و تلاش ما نیست)

جلسه ششم (جلسه آخر):جمع‌بندی عوامل موثر در جنگ اقتصادی: الف: برآورد کردن میدان جنگ (ایمان به خدا و معاد) ب. عمل (دخل:‌لقمه حرام؛ و خرج:اسراف و تبذیر)؛ فقط حکومت در جنگ وظیفه ندارد، تک‌تک ما مردم نیز وظیفه داریم؛ مهمترین وظیفه ما: آمادگی برای مواجهه جنگ روانی دشمن و تقویت اقتصاد داخلی.

بازدیدها: ۲۸۵

بحث و بررسی آثار شهید مطهری ۲

بسم الله الرحمن الرحیم

در پاییز سال ۱۳۹۳ ارائه بحثهای شهید مطهری را بر اساس مجموعه ای که انتشارات دبیرخانه بینش مطهر منتشر کرده شروع کردم که سه مرحله از آن پیش رفت و به دلایلی کار متوقف شد و آنها را می‌توانید از اینجا ملاحظه کنید.

در تابستان امسال (۱۳۹۷) به دعوت معاونت تهذیب حوزه، برخی از کتابهای مراحل بعد از آن را برای جمعی از طلاب که قبلا آثار قبلی را مطالعه کرده بودند، ارائه کردم؛ که متاسفانه فرصت تهیه پاورپوینت برای آنها نشد؛ و فعلا فقط فایل صوتی آنها تقدیم می‌شود.

یادآوری می‌شود که دبیرخانه مذکور برای تسهیل سیر مطالعاتی، آثار را به نحوی جدید که حتی الامکان وحدت موضوعی حفظ شود منتشر کرده است. لذا عنوان اصلی هر جلسه را عنوان کتابی که دبیرخانه مذکور تهیه کرده قرار داده ایم اما برای استفاده کسانی که از کتابهای انتشارات صدرا مطالعه می کنند، بزودی ذیل هر عنوان، اینکه این عنوان چه گفتارهایی از چه کتابهایی از انتشارات صدرا می‌باشد اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است پاره‌ای از گفتارهایی که در این مجموعه توسط بینش مطهر تهیه و تنظیم شده، سخنرانی‌هایی است که هنوز انتشارات صدرا اقدام به نشر آنها نکرده است و لذا مابه‌ازایی در کتابهای انتشارات صدرا ندارد. (همچنین در پایان هریک از این کتابها، تعدادی از یادداشت‌های مرتبط با موضوع کتاب از مجموعه یادداشتهای شهید مطهری که توسط انتشارات صدرا منتشر شده است، نیز آمده است که گاه در بحثها از آنها استفاده می‌شود.)

این فایلها را از پیام‌رسان ایتا به آدرس https://eitaa.com/souzanchi/183  و از پیام‌رسان سروش به آدرس https://sapp.ir/souzanchi.ir نیز می‌توانید دریافت کنید

تربیت و رشد اسلامی: جلسه ۱ –  جلسه ۲

عقل و علم: جلسه ۱  – جلسه ۲

اخلاق اسلامی: اخلاق جلسه ۱ (توکل و رضا)  –  جلسه ۲ (صبر و زهد)

اسلام و توسعه: یک جلسه

پایان پیامبری: جلسه اول  – جلسه دوم (تکمیلی + امامت)

انسان‌شناسی: بحثهای مقدماتیجلسه اولجلسه دوم

در مرداد ۱۴۰۳ دو کتاب بعدی هم برای طلاب مدرسه امام مهدی ع مشهد تدریس شد که فایل آنها در ادامه تقدیم می‌شود:

انسان کامل و کمال انسان: یک جلسه

فطرت: یک جلسه

بازدیدها: ۱۲۹۳

سایت «یک آیه در روز» و فایلهای مجموع جلسات گذشته

بسم الله الرحمن الرحیم

از ابتدای سال ۱۳۹۵  در فضای شبکه‌های اجتماعی مجازی، کانالی را در تلگرام راه‌اندازی کردم با عنوان یک آیه در روز که توضیحش را از اینجا می‌توانید ملاحظه کنید.

از ابتدای سال ۱۳۹۷ و در راستای حمایت از کالای ایرانی، به شبکه‌های پیام‌رسان داخلی هجرت کردم و اکنون در «ایتا» و «سروش» کار ادامه دارد.

برای اینکه هم مطالبش باقی بماند و هم جستجوی مطالب گذشته راحت‌تر باشد و نیز معلوم باشد تاکنون کدام آیات مورد بررسی قرار گرفته‌اند تصمیم گرفتم سایتی مستقل در فضای مجازی راه اندازی کنم که از طریق دو آدرس yekaye.ir و yekaaye.ir می‌توانید وارد آن شوید و در آنجا امکان جستجو، مشاهده تمامی آیاتی که هر روز انجام می‌شود و سابقه کار و … مهیاست.

ضمنا برای استفاده عموم، فایل مباحث گذشته به صورت ماهانه و نیز هر سوره‌ای پس از اتمامش در ادامه تقدیم می‌شود.

ادامه مطلب سایت «یک آیه در روز» و فایلهای مجموع جلسات گذشته

بازدیدها: ۶۷۷۱

انتشار جلد چهارم کتاب روایت مطهر

در ادامه کتابهایی که با عنوان روایت مطهر۱ و ۲ و ۳ منتشر شد و به شرح آرای شهید مطهری اختصاص داشت با توفیقات الهی، جلد چهارم و پایانی این مجموعه با عنوان فرعی «انسان، جامعه و تاریخ» حاوی بحث‌هایی پیرامون گفتارهای شهید مطهری در کتابهای «فطرت، انسان و ایمان، انسان در قرآن، هدف زندگی، جامعه و تاریخ، تکامل اجتماعی انسان، حق و باطل» منتشر شد.

چاپ اول این کتاب در ۱۷۶ صفحه و به قیمت ۱۶۰۰۰ تومان در بهار ۱۳۹۷ به اهتمام مؤسسۀ علمی ـ فرهنگی سدید (مرکز تحقیقات بسیج دانشگاه امام صادق علیه السلام) منتشر شده است.

بازدیدها: ۴۵۷

امام حسن ع و صبر انقلابی؛ یادداشتی به مناسبت «سرنوشت برجام» + فایل صوتی

میلاد امام حسن مجتبی ع مبارک باد

بسم الله الرحمن الرحیم

به مناسبت تقارن میلاد امام حسن مجتبی ع با پیمان‌شکنی آمریکا در برجام، و با نیم نگاهی به سخنرانی مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویی که بر کلید واژه «صبر انقلابی» تاکید کردند، یادداشت مختصری نوشتم که در همان روز میلاد در روزنامه جام جم منتشر شد و متن آن در ادامه تقدیم می‌شود.

ادامه مطلب امام حسن ع و صبر انقلابی؛ یادداشتی به مناسبت «سرنوشت برجام» + فایل صوتی

بازدیدها: ۴۱۶

مهدویت در افق فطرت + دو سخنرانی دیگر

بسم الله الرحمن الرحیم

در شب نیمه شعبان امسال (۱۴۳۹ قمری) توفیقی شد و در سه جلسه در خدمت مردم اراک بودم

جلسه اول که به همت موسسه «حکمت مطهر» برگزار شده بود، موضوع «مهدویت در افق فطرت» را مطرح کردم که بازخوانی‌ای بود از آرای شهید مطهری درباره مهدویت، از زاویه آرای ایشان در باب فطرت، و به نظرم مساله فطرت افقهایی از بحث مهدویت را بر دیدگان ما می گشاید که بسیار فراتر از «عدالت» است؛ در واقع، تحققِ عدالت، کفِ اقدامات حکومت جهانی امام زمان ع خواهد بود، نه سقف آن.

دانلود فایل صوتی  مهدویت در افق فطرت

جلسه دوم که جشن میلاد امام زمان ع بود به همت هیات حضرت ولی عصر در مسجد ساعت برپا شد و در آنجا ضمن بیان حکایت میلاد امام زمان ع از زبان حکیمه خاتون، به شرح مفهوم «استضعفوا فی الارض» و وظیفه ما برای بیرون آوردن ایشان از آن استضعاف اشاره شد.

دانلود فایل صوتی سخنرانی در جشن میلاد امام زمان ع

جلسه سوم، مراسم احیای نیمه‌شعبان بود که در مسجد آقاضیاءالدین برگزار شد، و در آن جلسه نیز ضمن بیان حکایت دیدار علی بن ابراهیم بن مهزیار (که این ملاقات در غیبت صغری واقعه شده) به این جمله امام که (ما شب و روز منتظرت بودیم، چرا در آمدن تنبلی و سستی کردی) اشاره شد و بحثی شد درباره اینکه آیا ما در رفتن به سوی امام سستی و تنبلی نمی‌کنیم؟ و یا آماده دیدار حضرت ع هستیم یا خیر.

دانلود فایل صوتی سخنرانی در مراسم احیای شب نیمه شعبان

بازدیدها: ۵۰۷

مناظره درباره «حجاب شرعی» + فایل صوتی و پاورپوینت + فیلم

بسم الله الرحمن الرحیم

آقای ترکاشوند چند سال قبل کتابی نوشت به نام «حجاب شرعی در عصر پیامبر ص» که بنده نیز چند سال در همین سایت به ایشان در قالب مقاله‌ای پاسخ دادم (اینجا) و بعدا عزیزانی در نشر سدید به انتشار آن به صورت یک کتاب اقدام کردند.

پاییز امسال دوستانی در دانشگاه شریف (مدرسه آزادفکری) پیشنهاد مناظره با ایشان را مطرح کردند و من به علت کثرت اشتغالات وعده به زمستان دادم و به من خبر دادند ایشان هم پذیرفته است. در زمستان ابتدا عده‌ای از دانشجویان انجمن اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه تهران پیگیر برگزاری این مناظره شدند و سپس عزیزان دانشگاه شریف؛ اما در هر دو مورد، جناب ترکاشوند نهایتا سر باز زدند.

چندی پیش موسسه فهیم در قم پیگیر برگزاری این جلسه شد و ایشان هم نهایتا پذیرفتند و روز چهارشنبه (۲۳ اسفند ۱۳۹۶) در این موسسه مناظره‌ای در این زمینه بین بنده و ایشان انجام شود که مسؤولان موسسه وعده داده‌اند که برنامه ابتدا به صورت آنلاین و بعدا نیز فایل تصویری جلسه از طریق وب سایت موسسه در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.

فایل صوتی مناظره

پاورپوینت مورد استفاده در جلسه مناظره

اخیرا مطلع شدم «سیمافکر» فیلم مناظره را در سایت خود قرار داده است از اینجا می‌توانید وارد سایت سیمافکر شوید و آن را دانلود کنید.

توضیح تکمیلی:

ادامه مطلب مناظره درباره «حجاب شرعی» + فایل صوتی و پاورپوینت + فیلم

بازدیدها: ۲۶۵۴

برچسب «حجاب اجباری»؟! + گفتگوی انتقادی

بسم الله الرحمن الرحیم

مدتی است در جامعه ما بحث درباره قانون حجاب مطرح شده، و برخی با عنوان «حجاب اجباری» به مخالفت با «قانون حجاب» به عنوان یکی از قوانین مدنی این کشور می‌پردازند.
نمونه‌ای از این مقالات، مقاله جناب آقای علی زمانیان است با عنوان «ایده حجاب اجباری، تاملي منتقدانه در استدلال موافقان و مخالفان حجابِ اجباري». که از طریق لینک زیر می‌توانید متن کامل آن را در کانال ایشان ملاحظه کنید
https://t.me/kherade_montaghed/284

و البته گزارش مختصرتری از آن در وبلاگ ایشان آمده است (اینجا)

ایشان در این مقاله افراد درگیر در این بحث را در دو گروه موافقان و مخالفان «حجابِ اجباري» قرار می‌دهند و ابتدا دلایل مخالفان را (که خودشان یکی از این افرادند) برمی‌شمرند؛ سپس از منظر خود، بازخوانی‌ای از دلایل طرفداران حجاب اجباری انجام داده، آن ادله را نقد می‌کنند.
اما مقاله ایشان از دو نقطه ضعف اساسی رنج می‌برد:
1) با گذاشتن برچسبی به نام «اجبار»، هر قانونی را می‌توان در نظر عموم مذموم جلوه داد؛ و استدلال‌های ایشان را برای رد هر قانون ساده‌ای که عرف عقلا در ضرورت آن تردیدی ندارد (مانند «محدودیت سرعت در رانندگی») هم می‌توان به کار گرفت! و ایشان به جای نقد «قانون الزامی حجاب در ایران» در واقع، هرگونه الزام ناشی از هر قانونی را زیر سوال برده‌اند!
2) هر قانونی ملاحظات متعددی را در نظر می‌گیرد، و برای قضاوت درباره آن، باید همه آن ملاحظات را با هم در نظر گرفت؛ و نگاه «صفر و یک»ی برای قضاوت در مورد یک قانون اجتماعی، اگر برای نزاع‌های ژورنالیستی به کار آید، گره‌ای از کار کسانی که دغدغه بهبود وضع جامعه را دارند، نمی‌گشاید.

در این یادداشت به نقد دیدگاه ایشان و تبیین صحیح صورت مساله پرداخته‌ام.

دریافت به صورت فایل PDF

قرار بود ابتدا به همت انجمن اسلامی مناظره‌ای با جناب آقای زمانیان در سالن دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران داشته باشیم؛ اما ایشان از جلسه عمومی منصرف شدند و قرار شد گفتگویی انتقادی در اتاق انجمن اسلامی برگزار شود که فایل آن هم به پیوست تقدیم می‌شود

فایل صوتی گفتگوی انتقادی سوزنچی و زمانیان درباره حجاب اجباری

گزارشی از این گفتگوی انتقادی هم در سایت اجتهاد ارائه شده است که از اینجا می‌توانید آن را مطالعه کنید.

اما متن مقاله‌ای که در نقد آقای زمانیان نوشته بودم:

ادامه مطلب برچسب «حجاب اجباری»؟! + گفتگوی انتقادی

بازدیدها: ۱۲۴۵

بحثی در امکان ارائه «نظام فکری» شهید مطهری!

بسم الله الرحمن الرحیم

بنده سالهاست در راه‌اندازی و ارائه مباحث شهید مطهری در دوره‌های مطالعاتی مشارکت داشته‌ام و همواره می‌گفتم: شهید مطهری به ما کمک می‌کند که به یک نظام فکری منسجم دست یابیم. چندی پیش عده‌ای از دوستان که در زمینه خاصی به پژوهش مشغولند درخواست کردند که «نظام فکری شهید مطهری» را در یک یا چند جلسه برایشان بیان کنم.

تامل در این موضوع که چه مطالبی را می‌توان به عنوان «ـنظام فکری» شهید مطهری مطرح کرد، مرا به تاملی در این زمینه کشاند که:

آیا اساساً در مورد متفکران دینی‌ای مانند شهید مطهری می‌توانیم از «ارائه نظام فکری» آنها سخن بگوییم؟

آیا نظام فکری دادن شهید مطهری به کسی که آثارش را با جدیت مطالعه می‌کند به این معناست که می‌توان عده‌ای از گزاره‌های او را به عنوان یک نظام فکری در کنار هم گذاشت و در اختیار دیگران قرار داد؟

آیا وقتی بخواهیم به طور درجه ۲ به اندیشه‌های امثال شهید مطهری نظر کنیم، باید از «روش‌شناسی اندیشه‌های او» سخن بگوییم یا از «نظام معرفتی او»؟

فایل زیر سخنانی است که امروز (پنج‌شنبه ۱۳۹۶/۱۱/۱۹) در جمع پژوهشگران مذکور در این زمینه مطرح نمودم.

امکان «نظام فکری» شهید مطهری

بازدیدها: ۶۱۳

تاملی در حکایت اصحاب کهف در قرآن کریم

بسم الله الرحمن الرحیم

خداوند توفیقی داد و مدتی است در کانال «یک آیه در روز» بحث سوره کهف را تعقیب می‌کنم. چند روز پیش به پایان حکایت اصحاب کهف رسیدم و مروری بر این حکایت کردم و امروز (پنج‌شنبه ۱۳۹۶/۹/۱۶) فرصتی دست داد که بعد از مراسم زیارت عاشورا در مسجد دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام، این مرور را برای جمعی از مومنان ارائه کنم.

علاوه بر دانلود فایل سخنرانی این جلسه (اینجا) و مرور متن زیر (خلاصه بحث)، متن کامل این بحث‌ها را می‌توانید در سایت «یک آیه در روز» yekaye.ir تعقیب کنید.

ادامه مطلب تاملی در حکایت اصحاب کهف در قرآن کریم

بازدیدها: ۹۰۵

تأملی در دینداری ما

بسم االه الرحمن الرحیم

میلاد سراسر نورِ پیامبر خوبی‌ها، حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم؛ و سلاله پاکش، امام زیبایی‌ها، حضرت جعفر بن محمد الصادق سلام الله علیه بر همه مسلمانان جهان مبارک باد

به این مناسبت در شب میلاد بحثی در دانشگاه تربیت مدرس تهران داشتم که تاملی بود در دینداری ما و نسبتی که با پیامبر ص و امام ع برقرار می‌کنیم که فایل صوتی‌اش در ادامه تقدیم می‌شود.

فایل صوتی سخنرانی تاملی در دینداری

بازدیدها: ۸۲۵

شرح دعای زمان غیبت امام زمان ع

در همان اوایل غیبت صغری، امام زمان ع در توقیعی دعایی را در اختیار شیعیان قرار دادند که به «دعای در زمان غیبت» معروف شده است.

عده‌ای از دوستان از چندی قبل بنا گذاشته‌اند که هر جمعه اول ماه قمری در منزل یکی از دوستان گرد هم آیند و این دعا را زمزمه کنند. پیشنهاد دادند که مناسب است شرحی بر این دعا گفته شود.

از روز جمعه ۱۳۹۶/۹/۴ برابر با ۵ ربیع‌الاول ۱۴۳۹ اولین جلسه شرح این دعا برگزار شد که عمدتا به معرفی اصل دعا و نگاهی کلی به آن گذشت و اندکی درباره عبارت اول آن توضیح داده شد.

فایل‌های صوتی جلسات با گزیده‌ای از یادداشت‌های برخی جلسات به همراه متن کامل دعا در ادامه تقدیم می‌شود.

فایل صوتی جلسه اول

فایل صوتی جلسه دوم

فایل صوتی جلسه سوم

فایل صوتی جلسه چهارم

فایل صوتی جلسه پنجم

لازم به ذکر است که این بحث به دلایلی نیمه تمام ماند و بیش از ۵ جلسه برگزار نشد.

ادامه مطلب شرح دعای زمان غیبت امام زمان ع

بازدیدها: ۱۲۵۷

درس انسان شناسی اسلامی (جدید)

بسم الله الرحمن الرحیم

امسال (سال تحصیلی ۹۶-۹۷) چهارمین سالی است که تدریس درسی با عنوان انسان شناسی اسلامی را در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه باقرالعلوم (که اغلب دانشجویان دارای سابقه طلبگی می باشند) عهده دار شده ام. بحثهای آنتروپولوژی غربیها با اغلب بحثهایی که با عنوان انسان شناسی اسلامی نوشته شده بسیار تفاوت دارند و در این درسها می کوشم با پرهیز از گرته برداری و تقلید، نسبتی بین این دو حوزه برقرار کنم.

فایلهای صوتی جلسات در سامانه آموزش مجازی دانشگاه بارگذاری می‌شود و مشاهده آن برای عموم آزاد است؛ اما مشارکت در آن فقط برای دانشجویان درس ممکن است. برای ورود به آن از اینجا اقدام کنید و در صورتی که درباره مباحث آن مطلبی داشتید می‌توانید در قسمت دیدگاه همین صفحه مطلبتان را منعکس کنید.

فایلهای این درس در سالهای قبل هم در این سامانه بارگذاری شده بود (اینجا) اما تلاشم بر این بوده که بحثها تا حد امکان تکرار آن مباحث نباشد بلکه عرصه‌های جدیدی برای بحث گشوده شود.

بازدیدها: ۵۴۳

درس فلسفه غرب و فلسفه علم

در سال تحصیلی‌ای که در پیش داریم (نیمسال اول ۹۶-۹۷) درسی به نام «فلسفه غرب» برای دانشجویان ارشد رشته فلسفه علوم اجتماعی در دانشگاه باقرالعلوم ع دارم. در این درس پس از مرور سریعی بر آراء یونان باستان، محور اصلی بحث از دکارت تا کانت و هگل قرار خواهد بود و بعد از آن به سراغ فلسفه علم می‌رویم ان‌شاءالله

منبع اصلی درس فلسفه غرب کتاب «تاریخ مختصر فلسفه جدید» نوشته راجر اسکروتن (ترجمه اسماعیل سعادتی خمسه، انتشارات حکمت) خواهد بود؛ هرچند بحث فقط شرح متن نیست و تلاش می‌شود با ملاحظات کاربردی در حوزه مباحث فلسفه علوم اجتماعی باشد. کتاب مذکور نایاب بود اما مدتی است تجدید چاپ شده است.

برای درس فلسفه علم، متن معینی را قرار نداده‌ام. عمدتا به دو کتاب «چیستی علم» چالمرز و «فلسفه علم در قرن بیستم» گیلیس ارجاع می‌دهم اما بسیاری از بحثها خارج از این دو کتاب است. حال و هوایی از بحثهای اینجا را در بخش اول کتاب «علم دینی، معنا امکان و راهکارهای تحقق آن» می‌توانید بیابید.

فایلهای صوتی جلسات در سامانه آموزش مجازی دانشگاه بارگذاری می‌شود و مشاهده آن برای عموم آزاد است؛ اما مشارکت در آن فقط برای دانشجویان درس ممکن است. برای ورود به آن از اینجا اقدام کنید و در صورتی که درباره مباحث آن مطلبی داشتید می‌توانید در قسمت دیدگاه همین صفحه مطلبتان را منعکس کنید.

 

بازدیدها: ۱۰۱۰

میزگردی با حضور پروفسور لاتور و دکتر حسین‌زاده

از چند ماه قبل به بنده اطلاع دادند که قرار است در اواخر فروردین سال ۱۳۹۶ پروفسور برونو لاتور به ایران بیاید و قرار شد برای میزگردی که با حضور ایشان قرار است تشکیل شود بنده هم حضور داشته باشم. از ایشان جز دو سه ترجمه با ضعف‌های فراوان کار چندانی در ایران ترجمه نشده و در چند ماه گذشته وقت زیادی برای آشنایی با آراء و افکار ایشان، بویژه نظریه کنشگر-شبکه صرف کردم. جلسه در ۳۱ فروردین ۱۳۹۶ برگزار شد ولی همان طور که پیش‌بینی می‌کردم تفاهم در جلسه آن طور که انتظار می‌رفت پیش نرفت. بنده برای اینکه امکان تفاهم بیشتر شود مطالبی که می‌خواستم بگویم را نوشتم و داده بودنم که قبلا ترجمه شود تا ترجمه دقیقی به ایشان برسد.

قسمت تاسف‌بارتر واقعه این بود که جلسه با تاخیر و حدود ساعت ۱۰ شروع شد و قرار بود تا ساعت ۱۲ ادامه یابد؛ با این حال بعد از اینکه بنده و دکتر حسین زاده مطالبمان را عرض کردیم و ایشان نکاتی گفت و آقای حسین‌زاده یکی دو بار به بحث با ایشان پرداخت، یکدفعه و بدون هماهنگی قبلی با بنده، در ساعت ۱۱ اعلام کردند که وقت تمام است چون برای ایشان برنامه دیدن با یکی از شخصیتهای قم را گذاشته‌اند! و حتی اجازه ندادند در حد ۵ دقیقه بنده توضیحی درباره نظرم و مطالب آقای لاتور بدهم؛ و در حالی که بنده حتی یک جمله در پاسخ مطالب ایشان نگفته بودم ختم جلسه را اعلام کردند!

بنده با کثرت اشتغالاتم چون گفتگو با چنین شخصیتی را مفید می‌دانستم چند ماه همه کارهایم را تحت‌الشعاع مطالعه آثار ایشان قرار دادم؛ و به همین سادگی، این گفتگو عملا منتفی شد!

فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا در ش ۲۲ گزارش نسبتا کاملی از این جلسه را با عنوان «مواجهه با اشیا؛مناظره علمی پیرامون نظریه کنشگرشبکه» منتشر کرده است که البته آخرین فراز پاسخ آقای حسین‌زاده را به اشتباها اسم بنده ثبت نموده؛ و گزارش مختصری از این جلسه نیز در خبرگزاری مهر (اینجا) آمده است که چون متن سخنان من را خبرگزاری مهر عینا آورده به همان بسنده می‌کنم.

بازدیدها: ۲۶۶

شرح زیارت آل‌یس

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال۱۴۳۹ قمری، ۱۳۹۶ شمسی) توفیق حضور در بندرعباس را داشتم. یکی از برنامه هایم سخنرانی صبح‌ها بعد از قرائت زیارت عاشورا، در منزل حاج آقای شریفی بود، که ایشان از مبارزان قبل از انقلاب، و بزرگان و سرشناسان بندرعباس هستند.
در مجلس صبح‌ها چند سال پیش به شرح زیارت عاشورا پرداخته بودم و امسال موضوع بحث را شرح زیارت آل‌یس قرار داده‌ام؛ زیرا
▪️ شروع دهه محرم امسال از جمعه بود، و جمعه نسبتی جدی با امام زمان ع دارد.
▪️از مهمترین ثمرات قیام امام حسین ع آموزش شیعیان است که چگونه می‌توان در رکاب امام زمان خویش بود؛ پیوند عمیق بین امام حسین و امام زمان ع هرچه بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، اهمیت و کاربردی بودن برپایی عزای حسینی، بهتر درک می‌شود.

ادامه مطلب شرح زیارت آل‌یس

بازدیدها: ۱۵۴۰

بازخوانی کارکرد نفاق در ایجاد واقعه عاشورا با مروری بر سوره احزاب

بسم الله الرحمن الرحیم

دهه محرم امسال (سال۱۴۳۹ قمری، ۱۳۹۶ شمسی) توفیق حضور در بندرعباس را داشتم. یکی از برنامه هایم سخنرانی شبها در هیأت انتظار بود، که امسال برنامه‌شان در مسجد دانشگاه آزاد بندرعباس برگزار شد

موضوع این برنامه را تفسیر سوره احزاب قرار داده‌ام، به چند دلیل:
▪️ همان گونه که قرآن و عترت از هم جدایی‌ناپذیرند، ما نیز در منابر حسینی، بکوشیم یاد امام حسین ع را در فضای تعالیم قرآن زنده کنیم.
▪️ سوره احزاب از سوره‌های مدنی است که بشدت مسائل مورد نیاز جامعه دینی در آنها آمده است.
▪️به نظر حقیر سوره احزاب دقیقا سراغ همان مشکلاتی در جامعه دینی رفته است که بی‌توجهی به آنها بود که شهادت امام حسین ع به دست عده‌ای از مسلمانان را رقم زد. آن مشکل رسوخ نفاق در جامعه دینی است. نفاق ابتدا خیلی آرام آرام وارد می شود اما کم کم کار به جایی می رسد که منافق از همین امت لشکری فراهم می آورد و امام حسین ع را به شهادت می رساند. سوره احزاب از سوره هایی است که به نظر می رسد منطق منافق را برملا کرده و چگونگی رسوخ آن در عرصه های مختلف جامعه دینی را نشان می دهد.

ادامه مطلب بازخوانی کارکرد نفاق در ایجاد واقعه عاشورا با مروری بر سوره احزاب

بازدیدها: ۱۱۴۷

تاملاتی درباره نظام آموزش و پرورش وارداتی

 بسم الله الرحمن الرحیم

تردیدی نیست که نظام آموزش و پرورش در کشور ما یک نظام وارداتی است و برگرفته از نظام‌های آموزش و پرورش غربی است. به نظر می‌رسد تعبیر «آموزش و پرورش» که معادل «تعلیم و تربیت» است بار معنایی مثبتی را در ذهن ما رقم زده که ما را از بسیاری از عوارض این نظام غافل نموده، و انتظاراتی را در ما رقم زده که اصلا قرار نبوده که این نظام آن انتظارات را تعقیب کند.

در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۹۶ در همایش «حیات طیبه» که برای جمعی از دانشجویان نخبه دانشگاه‌های فرهنگیان سراسر کشور در مشهد برگزار شد، در دو جلسه  به موضوع فوق پرداختم که جلسه اول، کوشیدم جایگاه این نظام را در پازل مدرنیته شرح دهم و جلسه دوم به توضیحات پراکنده‌ای درباره برخی مولفه‌های انسان‌شناسی این نظام و پرسش و پاسخ گذشت که فایل دو جلسه تقدیم می‌شود

فایل صوتی جلسه اول (اصلی)

فایل صوتی جلسه دوم (تکمیلی و پرسش و پاسخ)

بازدیدها: ۶۴۷

اشتباهی در فهم یک روایت مربوط به “حجاب”

دیروز در تدبرهای روزانه‌ام متوجه شدم روایتی که درباره «دستور پیامبر به زنانش برای حجاب از نابینا» معروف شده، اساساً بر اساس یک سوءتفاهم چنین معروف شده است و به خاطر اشتراک لفظی کلمه حجاب این سوءتفاهم پدید آمده است:

روایت این است:

عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ كُنْتُ عِنْدَ النَّبِيِّ ص وَ عِنْدَهُ مَيْمُونَةُ فَأَقْبَلَ ابْنُ أُمِّ مَكْتُومٍ وَ ذَلِكَ بَعْدَ أَنْ أُمِرَ بِالْحِجَابِ فَقَالَ احْتَجِبَا فَقُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ لَيْسَ أَعْمَى لَا يُبْصِرُنَا فَقَالَ أَ فَعَمْيَاوَانِ أَنْتُمَا أَ لَسْتُمَا تُبْصِرَانِهِ.

ادامه مطلب اشتباهی در فهم یک روایت مربوط به “حجاب”

بازدیدها: ۱۱۴۱

چالش‌های انسان‌شناسی علوم انسانی مدرن

بسم الله الرحمن الرحیم

بیناد علوم انسانی و اجتماعی مدرن بر درک خاصی است که از انسان دارند. اغلب کتبی که با نام انسان‌شناسی از منظر اسلام نوشته شده، به مسائلی توجه کرده (مانند وجود روح، تجرد نفس و …)‌که البته به خودی خود مسائل خوبی است اما انسان در مواجهه با آراء غربیان متوجه نمی‌شود که اینها چه ربطی با آن بحثها دارد.

در ۵ شهریور ۱۳۹۶ در جمع طلاب و دانشجویان رشته‌های مرتبط با علوم اجتماعی در دوره آموزشی مفتاح،  بحثی مطرح کردم در زمینه مسائل بنیادین انسان‌شناسی در مواجهه با علوم انسانی غربی. در این جلسه در حد طرح سوال، تلاش شده بین برخی از بحثهای انسان‌شناسی ما که ربطی با مبانی انسان‌شناسی غربیها دارد ناظر به بحثهای آنها مطرح شود. با اینکه برخی بر این باورند که ترجمه آنتروپولوژی به انسان‌شناسی ترجمه خوبی نیست، اما به نظر حقیر، بحثهای آنتروپولوژی بخوبی پشتوانه‌های تلقی دوره مدرن از انسان را می‌تواند برملا کند و اگر مساله‌های آنتروپولژی را درست بفهمیم، می‌توانیم دریابیم که کدام از بحثهای انسان‌شناسی ما با بحثهای غربی‌ها قابل مقایسه است و می‌توان با یکی دیگری را نقد کرد.

به پیشنهاد شرکت‌کنندگان جلسه دومی هم برای شرح بیشتر مطلب در حدود یک هفته بعد تشکیل شد که متاسفانه اواخر آن ضبط نشده است.

فایل صوتی جلسه اول

فایل صوتی جلسه دوم

بازدیدها: ۱۱۷۸