مناظره مکتوب در زمینه تحدی و اعجاز قرآن کریم

بسم الله الرحمن الرحیم

چندی پیش عزیزی نسخه‌ای از کتاب «نگاهی نقادانه به مبانی نظری نبوت» نوشته آقای حجت الله نیکویی برایم فرستاد و از من پرسید که آيا تمایلی دارم با نویسنده مناظره‌ای داشته باشم؟ من با اینکه انگیزه چندانی برای مناظره ندارم (چرا که در مناظره‌ها عملا بیش از آنکه جستجوی حقیقت مد نظر باشد غلبه بر حریف مد نظر است)؛ عرض کردم که اگر قرار بر مناظره باشد مناظره مکتوب را ترجیح می‌دهم که چون مخاطب فرصت تامل دارد، ظرفیت بحث منطقی بیشتری دارد، و دست کم فضای هیجانی کمتری بر آن حکمفرما خواهد بود.

در مهر ماه امسال (۱۴۰۲) به عنوان گام اول نقدهایی بر مقدمه کتاب ایشان نوشتم که دست کم موضع کلان حقیر نسبت به مواضع این کتاب معلوم شود (به این سبک که فرازهای مقدمه کتاب، یکی یکی نقل، و سپس نقد می‌شود)؛ و در پایان نوشتم: «انگیزه‌ای ندارم که بخواهم به سبک فوق تک تک عبارات ایشان را مورد نقد و بررسی انجام دهم؛ اما در میان بحث‌هایی که ایشان مورد انتقاد قرار داده‌اند به نظر حقیر نحوه طرح تحدی قرآن توسط برخی از متکلمان، مناسب واقعیت بحث مهم تحدی نیست، لذا آمادگی دارم وارد بحث در خصوص تحدی قرآن شوم و صورت مساله را تبیین کنم تا ببینیم اگر صورت مساله تحدی به نحو صحیحی ارائه شود آیا اشکالاتی که بر تحدی قرآن مطرح است وارد است یا خیر.» (برای دریافت نقدی که بر مقدمه ایشان نوشتم اینجا را کلیک کنید)

وی استقبال کرد و نوشت:

ادامه مطلب مناظره مکتوب در زمینه تحدی و اعجاز قرآن کریم

بازدیدها: ۴۵۶

شرح دعای زمان غیبت امام زمان ع

در همان اوایل غیبت صغری، امام زمان ع در توقیعی دعایی را در اختیار شیعیان قرار دادند که به «دعای در زمان غیبت» معروف شده است.

عده‌ای از دوستان از چندی قبل بنا گذاشته‌اند که هر جمعه اول ماه قمری در منزل یکی از دوستان گرد هم آیند و این دعا را زمزمه کنند. پیشنهاد دادند که مناسب است شرحی بر این دعا گفته شود.

از روز جمعه ۱۳۹۶/۹/۴ برابر با ۵ ربیع‌الاول ۱۴۳۹ اولین جلسه شرح این دعا برگزار شد که عمدتا به معرفی اصل دعا و نگاهی کلی به آن گذشت و اندکی درباره عبارت اول آن توضیح داده شد.

فایل‌های صوتی جلسات با گزیده‌ای از یادداشت‌های برخی جلسات به همراه متن کامل دعا در ادامه تقدیم می‌شود.

فایل صوتی جلسه اول

فایل صوتی جلسه دوم

فایل صوتی جلسه سوم

فایل صوتی جلسه چهارم

فایل صوتی جلسه پنجم

لازم به ذکر است که این بحث به دلایلی نیمه تمام ماند و بیش از ۵ جلسه برگزار نشد.

ادامه مطلب شرح دعای زمان غیبت امام زمان ع

بازدیدها: ۱۲۵۳

امامت و عدل، مبانی تشیع

بسم الله الرحمن الرحیم

در ۳ آبان ۱۳۹۲ در موسسه شیعه شناسی در اراک، بحثی درباره مبانی تشیع داشتم که دو مبنای اصلی شیعه (که به عنوان اصول مذهب شیعه مطرح میشود) را اندکی شرح دادم. چندی پیش دوستان موسسه خلاصه ای از مباحث را برایم ارسال کردند که تصحیح کردم و در ادامه آمده است.   ادامه مطلب امامت و عدل، مبانی تشیع

بازدیدها: ۳۸۵

تفاوت بنیادین وحی و شاعری (نقدی بر دیدگاه دکتر سروش در باب ماهیت وحی)

چکيده

بحث درباره ماهيت وحي از بحث‌هاي پيچيده‌اي است که همواره ‌انديشمندان دین پژوهی را مباحث به خود مشغول ساخته است. اين بحث به دلايل مختلف، در حد يک مسئله فکري و نظري باقي نمانده و به يک چالش سياسي ـ اجتماعي تبديل شده است. نزدیک به یک دهة پيش، دکتر عبدالکريم سروش، تحت تأثير برخي متکلمان متأخر مسيحي که وحي را- به ویژه با توجه به نگرش مسيحيت کنوني در باب وحي- نوعي «تجربه ديني» قلمداد مي‌کردند، کوشيد اين نوع تبيين را در عرصه وحي اسلامی نيز ارائه دهد که همان زمان، بحث‌هايي را در محافل علمی برانگيخت. چندي پيش ايشان همان بحث‌ها را، اين بار با ادبياتي جسورانه‌تر و گزنده‌تر – البته در سطحي عمومي‌ترـ مطرح کرد و تنها نکته جديدي که بر آن بحث‌ها افزود تشبيه نبوت و سازوکار وحي به شاعري بود. ادامه مطلب تفاوت بنیادین وحی و شاعری (نقدی بر دیدگاه دکتر سروش در باب ماهیت وحی)

بازدیدها: ۲۱۸

جمع خاتمیت با امامت و مهدویت

پاسخي به سخنراني دكتر سروش تحت عنوان «تشيع و چالش مردم‌سالاري»

 الف:امامت و ختم نبوت

دریافت فایل PDF

آقاي دکتر سروش در سخنراني اخيرشان در ۱۳۸۴/۵/۳ در پاريس تحت عنوان «تشيع و چالش مردم سالاري» اشکالي در خصوص انطباق انديشه امامت و مهدويت با ختم نبوت مطرح کرده‌اند که واکنش‌هايي را برانگيخته است. اين اشکال که مبتني بر آراء اقبال در تفسير مساله خاتميت است، به طور خلاصه اين است که: ختم نبوت به معناي پايان دوره عصمت و وحي و در واقع پايان دوره ولايت و مرجعيت شخص در تشريع است. علت خاتميت، بلوغ عقل بشر است و از اين دوره به بعد زمان مرجعيت اشخاص و حق تشريع براي افراد به سر مي‌آيد و تنها استدلال است که مي‌تواند مرجع عمل واقع شود. اما شيعه با پذيرش نظريه امامت و تداوم آن در مهدويت، عملا ختم نبوت را بي‌معني کرده است زيرا معتقد است که امام، هم عصمت دارد که تداوم بخش ولايت و مرجعيت شخص است، و هم علم غيب دارد و محدث و مفهم است که اين هم ماهيتا تفاوتي با وحي ندارد؛ پس پذيرفتن امامت در واقع مستلزم نفي ختم نبوت است و گويي فقط اسم مطلب عوض شده ولي ماهيتا نبوت ختم نشده است. ايشان به تبع اقبال لاهوري معتقدند که «با خاتميت، قرار است آدميان به رهايي برسند ولي اگر گفته شود که يک مهدي مي‌آيد که همان اتوريته پيامبر را دارد، ما از فوايد خاتميت بي‌بهره مي‌مانيم، زيرا آن رهايي تحقق نخواهد يافت. فلذا اين سوال از شيعيان باقي است که مهدويت را چگونه با انديشه رهايي و دموکراسي مي‌توان جمع کرد.»

چنانکه در جمع بندي نهايي سخن ايشان واضح است، ايشان بيشتر دغدغه دموکراسي و رهايي از وحي را دارند تا دغدغه جمع خاتميت با امامت و مهدويت؛ که خود اين اولويت في حد نفسه قابل تامل و بررسي است. اما دراينجا قصد داريم نشان دهيم آيا اين اشکال در خصوص ناسازگاري امامت با خاتميت وارد است يا خير. ادامه مطلب جمع خاتمیت با امامت و مهدویت

بازدیدها: ۷۶۲