دعا برای فرج یا ظهور؟ (۲)

بسم الله الرحمن الرحیم

بعد از نشر متن فوق، سوالاتی به دستم رسید که به نظر می‌آید نکاتی هست که نیاز به توضیح بیشتر دارد:

۱) اگرچه یک مقدمه ضروری برای حصول فرج شخصی، گناه نکردن است، و کسی که اهل گناه باشد، حتی اگر دیدار هم برایش رخ دهد، به فرج کامل و حقیقی نخواهد رسید؛ اما ظاهرا مساله بیش از آن است.

در متن قبل توضیح داده شد که فرج شخصی رسیدن به موقعیتی است که خود را چنان ساخته باشیم که امام زمان، اولا از ما تقیه نکند؛ ثانیا بتواند روی کمک ما حساب کند. و گستره این دو بیش از آن است که ابتدا به نظر می‌رسد:

مثلا یکی از موارد مهمی که امام از ما تقیه می‌کند عرصه معرفتی است: وقتی مسائل را مطابق با مرام امام نفهمیده، و ظرفیت فهمش را هم در خود ایجاد نکرده باشیم و دینداری‌مان صرفا بر اساس خوشایندها و علایق شخصی‌مان به برخی مسائل دینی باشد، نه منطبق بر آموزه‌های خود اهل بیت ع، آنگاه حتی اگر توفیق دیدار حاصل شود باز امام ناچار خواهد بود از ما تقیه کند.

ادامه مطلب دعا برای فرج یا ظهور؟ (۲)

بازدیدها: ۱۷

دعا برای فرج یا ظهور؟ (۱)

بسم الله الرحمن الرحیم

مروری بر احادیث اهل بیت ع نشان می‌دهد آنچه وظیفه اصلی ما در زمان غیبت است «دعا برای فرج» است نه «دعا برای ظهور». البته اشکالی ندارد که دلمان بخواهد که ظهور عمومی حضرت هرچه سریعتر رخ دهد، اما آنچه محور توصیه‌های اهل بیت ع است دعا برای فرج است؛ و حتی گاه ائمه ع کسانی را که برای صرف ظهور حضرت عجله داشتند مواخذه می‌کرده‌اند که: «وَ أَنْتَ مِمَّنْ يُرِيدُ الدُّنْيَا: مگر تو از کسانی هستی که دنیا می‌خواهند؟» و تأکید می‌کرده‌اند که اگر نسبت خود با امامت را درست کنی برایت ضرری نخواهد داشت که این امر جلو بیفتد یا عقب: «لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ» (الكافي، ج‏۱، ص۳۷۱).

شاید بهترین تبیین برای تفاوت ظریف این دو، این کلام حضرت آیت الله بهجت باشد: «ارتباط و وصل با آن حضرت و فرج شخصی، امر اختیاری ماست، به‌خلاف ظهور و فرج عمومی. بااین‌حال چرا به این اهمیت نمی‌دهیم که چگونه با آن حضرت ارتباط برقرار کنیم و از این مطلب غافل هستیم، ولی به ظهور و دیدار عمومی آن حضرت اهمیت می‌دهیم؟! و حال اینکه اگر برای فرج شخصی به اصلاح خود نپردازیم، بیم آن است که در ظهور آن حضرت از او فرار کنیم! چون راهی که می‌رویم، راه کسانی است که اَهَم و مهمی قایل نیستند.» (حضرت حجت عج، ص۳۱۱).

دعا یعنی درخواست عمیق از خداوند؛ و علی‌القاعده ما باید برای ظهوری دعا کنیم که وقتی رخ داد فرج ما باشد، نه هلاکت ما! و لذا کسی واقعا می‌خواهد و دعا می‌کند که بداند فرج حضرت، فرج او خواهد بود: «أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُم» (كمال الدين و تمام النعمة، ج‏۲، ص۴۸۵).

می‌توان گفت فرج شخصی یعنی اشخاص به چنان نسبتی با امام ع برسند که:

اولا امام ع نیاز نداشته باشد که از آنها تقیه کند- چنانکه خود امام زمان ع در دعایی که به شیعیان برای عصر غیبت یاد دادند بر این تصریح کردند: «وَ اجْعَلْنَا يَا رَبِّ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ … وَ مِمَّنْ لَا حَاجَةَ لَهُ بِهِ إِلَى التَّقِيَّة» (كمال الدين و تمام النعمة، ج‏۲، ص۵۱۵)- ؛

و ثانیا وجودشان برای امام ع طوری باشد که با بودن آنها، امام ع چنان «فرج» و گشایشی در کار خود ببیند که امکان ظهور عمومی برایش میسر گردد- چنانکه در کلمات اهل بیت ع علائم فراوانی برای ظهور مطرح شده است، اما عمده آنها صرفا علامتند، نه علت؛ شاید تنها روایتی که لسانش لسان علیت است آن است که می‌فرمایند که باید آن عدد ۳۱۳ تکمیل شود: «أَمَا لَوْ كَمُلَتِ الْعِدَّةُ الْمَوْصُوفَةُ ثَلَاثَمِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ، كَانَ الَّذِي تُرِيدُونَ» (الغيبة للنعماني، ص۲۰۳)-. ظاهرا امام صادق ع می‌خواهند بفرمایند تا فرج شخصی برای ۳۱۳ نفر حاصل نشود، انتظار فرج عمومی امام زمان ع را نداشته باشید.

پس مهمترین (و شاید تنها) وظیفه ما در زمینه‌سازی برای ظهور این است که چنان زندگی کنیم که فرج شخصی برسیم.

ادامه مطلب دعا برای فرج یا ظهور؟ (۱)

بازدیدها: ۱۴

مسیر ظهور

بسم الله الرحمن الرحیم

به اهتمام هیات میثاق با شهدای دانشگاه امام صادق ع در ماههای مهر و آبان روزهای سه‌شنبه به صورت دو هفته در میان (دقیقا در تاریخهای ۴ و ۱۸ مهر و ۲ و ۱۶ و ۳۰ آبان) بحثی داشتم درباره درک درست از مسیری که باید طی کنیم تا به ظهور برسیم.

این جلسات را به نوعی می‌توان مبانی بحثی دانست که حدود یک ماه قبل در هیات انتظار بندرعباس با عنوان ظهور چقدر نزدیک است؟ ارائه شد.

در ادامه فایل صوتی آن جلسات تقدیم می‌شود. همچنین اینجا را کلیک کنید برای دریافت متنی که حاوی خلاصه بحثها و سند و متن کامل احادیثی است که در این جلسات مطرح شد و نیز برخی بحثهایی که قرار بود مطرح شود اما فرصت نشد.

 فایل صوتی جلسه اول

فایل صوتی جلسه دوم

فایل صوتی جلسه سوم

فایل صوتی جلسه چهارم

فایل صوتی جلسه پنجم

بازدیدها: ۲۷۳

ظهور چقدر نزدیک است؟

بسم الله الرحمن الرحیم

سه شب پایانی ماه صفر ۱۴۴۵ در هیات انتظار بندرعباس (مسجد حضرت مسلم بن عقیل) بحثی داشتم درباره ظهور و علائم آن و میزان تطبیق آن بر وضع ما؛ که در ادامه فایل صوتی آن جلسات به همراه متنی تقدیم می‌شود که حاوی خلاصه بحثها و سند و متن کامل احادیثی است که در این جلسات مطرح شد.

فایل صوتی جلسه اول (۱)

فایل صوتی جلسه دوم (۲)

فایل صوتی جلسه سوم (۳)

ادامه مطلب ظهور چقدر نزدیک است؟

بازدیدها: ۳۸۵

فراموشی صحنه امتحان

بسم الله الرحمن الرحیم

مهمترین مساله در زندگی ما انسانها – و اساسا هدف از آفرینش آسمانها و زمین (سوره هود؛ آیه۷)، و مرگ و زندگی (سوره ملک؛ آیه۲) – این است که آمده‌ایم که امتحانی بدهیم. همین و بس.

اما بسیاری از اوقات یادمان می‌رود که الان در حال امتحان هستیم: یا مشغول تماشای محیط برگزاری آزمون و گفت‌وگو و نزاع با بغل‌دستی و … می‌شویم؛ یا یادمان می‌رود که صحنه امتحان، مراقب دارد: تقلب می‌کنیم و می‌پنداریم کسی ما را نمی‌بیند! یا … .

اما بدتر از همه اینکه گاه جلسه امتحان دادن را با جلسه تدریس و تعلیم اشتباه می‌گیریم؛ قرار بود امتحان بدهیم که ببینیم درس را خوب یاد گرفته و قبول می‌شویم یا خیر؛ اما می‌پنداریم که خود پاسخ سوالات موضوعیت دارد و عالَم و آدم متوقف پاسخ‌های ما هستند تا بر اساس آن پاسخ‌ها عمل کنند!

خیر! خدا پاسخ‌ها را می‌داند و خودش بلد است عالم و آدم را هدایت کند؛ اما خواسته ببیند ما چگونه امتحان می‌دهیم و نمره چند می‌گیریم (سوره عنکبوت؛ آیه ۳). اگر از برگه دیگری هم تقلب کنیم یا تقلب برسانیم، برنامه‌ای که خدا برای عالم و آدم داشته عوض نمی‌شود!

نه خدا به ما نیاز دارد؛ نه امام زمان ع؛ نه اسلام؛ نه نظام اسلامی؛ نه شهدا؛ نه … . این ماییم که به آنها نیاز داریم.

نیازی نیست ما بخواهیم مشکل آدم و عالم را حل کنیم! ما وظیفه خود را درست بشناسیم و پاسخ درست بنویسیم و نمره قبولی به دست آوریم؛ برپایی حکومت عدل جهانی ۱۰۰۰سال دیگر هم عقب بیفتد، مهم نیست!!!

شاید امام صادق ع در پاسخ ابوبصیر همین را می‌خواهد بفرماید:

۱) ابوبصیر: «فدایت شوم! فرج کی خواهد بود؟»

امام صادق ع: «ابوبصیر! آیا تو از کسانی هستی که دنیا می‌خواهند؟! کسی که این امر را بشناسد با همین انتظارش فرج برایش حاصل شده است.»

۲) ابوبصیر: «آیا به نظر شما من قائم را درک می‌کنم؟»

امام صادق ع: «ابوبصیر! واقعا امامت را نمی‌شناسی؟!»

ابوبصیر: «بله، به خدا می‌شناسم.» دستش را گرفت و گفت: «او تو هستی.»

امام صادق ع: «ابوبصیر! به خدا سوگند چه غمی داری که شمشیر حمایل کرده، در سایه خیمه‌گاه قائم صلوات الله علیه نباشی؟!»

(اصول كافي، ج‏۱، ص۳۷۱)

۱) عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ رَفَعَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ:

قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع: جُعِلْتُ فِدَاكَ مَتَى الْفَرَجُ؟

فَقَالَ: يَا أَبَا بَصِيرٍ وَ أَنْتَ مِمَّنْ يُرِيدُ الدُّنْيَا؟ مَنْ عَرَفَ هَذَا الْأَمْرَ فَقَدْ فُرِّجَ عَنْهُ لِانْتِظَارِهِ.

۲) عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِيِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْخُزَاعِيِّ قَالَ:

سَأَلَ أَبُو بَصِيرٍ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَسْمَعُ، فَقَالَ: تَرَانِي أُدْرِكُ الْقَائِمَ ع؟!

فَقَالَ: يَا أَبَا بَصِيرٍ أَ لَسْتَ تَعْرِفُ إِمَامَكَ؟!

فَقَالَ: إِي وَ اللَّهِ وَ أَنْتَ هُوَ؛ وَ تَنَاوَلَ يَدَهُ.

فَقَالَ: وَ اللَّهِ مَا تُبَالِي يَا أَبَا بَصِيرٍ أَلَّا تَكُونَ مُحْتَبِياً بِسَيْفِكَ فِي ظِلِّ رِوَاقِ الْقَائِمِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ.

بازدیدها: ۵۳۳۹

انتظار انسان مضطر؛ یا نحوه جهاد فرهنگی در عصر غیبت

بسم الله الرحمن الرحیم

محرم امسال (۱۴۰۰) شبها  (ساعت ۲۱) در هیات انتظار بندرعباس بحثی خواهم داشت درباره «انتظار انسان مضطر»؛ یا به تعبیر ساده‌تر: «نحوه جهاد فرهنگی در عصر غیبت».
در واقع این بحث ان شاء الله تکمیل وارتقای دو بحثی است که قبلا داشته ام:
یکی در نیمه شعبان امسال (۹ فروردین ۱۴۰۰) سخنرانی‌ای در مسجد جامع همدان داشتم با عنوان «جهاد فرهنگی در عصر غیبت»
و دیگری در همین هیات انتظار در محرم سال قبل بحثی داشتم با عنوان «انتظار؛ عجله یا صبر» با این مضمون که چگونه از سویی به دعا برای تعجیل فرج تشویق شده‌ایم و از سوی دیگر ما را از تعجیل در فرج بازداشته‌اند و کسانی که در مساله فرج تعجیل می‌کنند را مذمت کرده‌اند. مساله این است که یک فرد منتظر در عین حال که می‌فهمد نباید صرفا دست روی دست بگذارد چگونه باید بین صبر کردن و دعا برای تعجیل جمع کند؛ و در واقع صبر یک فرد منتظر چه اقتضائاتی دارد و چگونه بسیاری از اقداماتی که شاید از یک دغدغه‌های دینی و انقلابی سرچشمه گرفته باشد می‌تواند خلاف اقتضای انتظار باشد.
در واقع در آن بحث هدفم این بود که مقداری با توضیح پیچیدگی‌های فتنه‌های آخرالزمان، درباره تصمیم‌گیری صحیح در چنان فتنه‌هایی با مراجعه به کتاب و سنت راهی بیابم؛ و بحث امسال هم امتداد همین نحوه شناسایی چگونگی عمل صحیح در عصر غیبت است که از آن با تعبیر «جهاد فرهنگی» یاد می‌کنم؛ اما نه در معنای کلیشه‌ای این واژه؛ بلکه در معنای عمیق کلمه جهاد که اوج جدیت و دشواری را می‌طلبد.
در واقع شرایط انسان در عصر غیبت شرایط انسان مضطر است و آیه ۶۲سوره نمل (أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قَليلاً ما تَذَكَّرُون‏) نیز حکایت می‌کند که خداوند دعای انسان مضطر را اجابت می‌کند و آنگاه است که شما را خلیفه در زمین می‌گرداند؛ و اگر خداوند توفیق دهد قصد دارم برای ورود در پیچیدگی‌های این مساله نگاهی داشته باشم به سوره نمل و فراز و فرودهای بسیار پیچیده آن؛ که ان شاء الله هدایتگر ما در این دوره پرفتنه و آماده‌کننده ما برای ظهور باشد.

ان شاء الله در اسرع وقت فایلهای بحث در همین صفحه ونیز در کانال پیام رسان ایتا بارگذاری خواهد شد. ضمنا تلاش می‌شود توضیحات و احادیث مربوط به آیات سوره نمل که مرتبط با این بحث هستند تا حد امکان در سایت یک آیه در روز بارگذاری شود

ادامه مطلب انتظار انسان مضطر؛ یا نحوه جهاد فرهنگی در عصر غیبت

بازدیدها: ۱۷۹۷

انتظار؛ عجله یا صبر (فایل صوتی+خلاصه بحث)

بسم الله الرحمن الرحیم

محرم امسال (۱۳۹۹) شبها (ساعت ۲۱:۱۵) در هیات انتظار بندرعباس بحثی خواهم داشت درباره اینکه چگونه از سویی به دعا برای تعجیل فرج تشویق شده‌ایم و از سوی دیگر ما را از تعجیل در فرج بازداشته‌اند و کسانی که در مساله فرج تعجیل می‌کنند را مذمت کرده‌اند. مساله این است که یک فرد منتظر در عین حال که می‌فهمد نباید صرفا دست روی دست بگذارد چگونه باید بین صبر کردن و دعا برای تعجیل جمع کند؛ و در واقع صبر یک فرد منتظر چه اقتضائاتی دارد و چگونه بسیاری از اقداماتی که شاید از یک دغدغه‌های دینی و انقلابی سرچشمه گرفته باشد می‌تواند خلاف اقتضای انتظار باشد.

هدفم در این بحث این است که مقداری با توضیح پیچیدگی‌های فتنه‌های آخرالزمان، درباره تصمیم‌گیری صحیح در چنان فتنه‌هایی با مراجعه به کتاب و سنت راهی بیابم.

بچه‌های هیات انتظار بندرعباس که قبلا با وقت و هزینه زیاد یکی از مساجد بزرگ شهر را برای برنامه هیات آماده کرده بودند به خاطر اقدام کاملا مشکوک ستاد بحران کرونا (ممنوع اعلام کردن برگزاری مراسم در محیطهای بسته‌ای که تمام پروتکل‌ها را رعایت کرده‌اند آن هم در کمتر از ۴۸ ساعت قبل از شروع مراسم)[۱] با زحمت فراوان توانستند در این مدت کوتاه محیط باز نسبتا مناسبی را تجهیز کنند ولی نهایتا برنامه با یک روز تاخیر شروع شد.این برنامه از طریق آپارات  لینک (https://www.aparat.com/intezar_ir/live) در فضای مجازی به صورت آنلاین قابل مشاهده است؛ و فایل صوتی بحث‌ها به همراه خلاصه بحث‌ها در در ادامه تقدیم می‌شود. ادامه مطلب انتظار؛ عجله یا صبر (فایل صوتی+خلاصه بحث)

بازدیدها: ۱۴۶۶

آیه شناسی کرونا

بسم الله الرحمن الرحیم

ماه رمضان امسال (۱۴۴۱)، بعد از نماز ظهر و عصر در نمازخانه دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام، بحثی را شروع کرده‌ام با عنوان «آیه‌شناسی کرونا».

برخی دوستان پیشنهاد کردند که این بحث‌ها در فضای مجازی به صورت آنلاین قرار داده شود. ان شاء الله از روز سه‌شنبه (۹ اردیبهشت ۱۳۹۹) از پایان نماز عصر (حوالی ساعت ۱۳:۳۵) این جلسات به صورت آنلاین قابل دست‌یابی خواهد بود، از طریق سایت آپارات (اینجا) و شاید علاوه بر آن، از طریق اسکایپ (اینجا). لازم به ذکر است که ورود به تماشای برنامه از طریق آپارات نیازی به نرم‌افزار ندارد و در فضای وب هم قابل مشاهده است؛ اما برای اسکایپ، در صورتی که از نرم‌افزار استفاده نکنید حتما باید از مرورگر کروم استفاده شود.

ضمنا کسانی که مایل باشند بعدا این فایلها را دریافت کنند فایل تصویری آنها در آپارات (اینجا) و فایل صوتی در ادامه همینجا بارگذاری می‌شود ادامه مطلب آیه شناسی کرونا

بازدیدها: ۱۶۵۳

شهید مطهری و مساله مهدویت + گزارش

بسم الله الرحمن الرحیم

شنبه (۱۴ اردیبهشت۱۳۹۸) به مناسبت ایام شهادت شهید مطهری در دانشگاه باقرالعلوم ع نشستی برگزار شد با عنوان «شهید مطهری و مساله مهدویت».
ایده اصلی بحث بنده آن بود که شهید مطهری با مبنا قرار دادن بحث فطرت در تحلیل مهدویت فهم عمیقتری از این مساله را پیش نهاده است.

فایل سخنرانی شهید مطهری و مساله مهدویت

این سخنرانی به نوعی تکمیل و ارتقای دیدگاهی است که سال قبل در اراک با عنوان مهدویت در افق فطرت ارائه کردم.

لازم به ذکر است کتابی با همین عنوان به سفارش بنیاد مطهری نوشته‌ام که قرار بوده در همین ایام منتشر شود.

گزارش این سخنرانی به نقل از سایت دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام

ادامه مطلب شهید مطهری و مساله مهدویت + گزارش

بازدیدها: ۵۹۳

مهدویت در افق فطرت + دو سخنرانی دیگر

بسم الله الرحمن الرحیم

در شب نیمه شعبان امسال (۱۴۳۹ قمری) توفیقی شد و در سه جلسه در خدمت مردم اراک بودم

جلسه اول که به همت موسسه «حکمت مطهر» برگزار شده بود، موضوع «مهدویت در افق فطرت» را مطرح کردم که بازخوانی‌ای بود از آرای شهید مطهری درباره مهدویت، از زاویه آرای ایشان در باب فطرت، و به نظرم مساله فطرت افقهایی از بحث مهدویت را بر دیدگان ما می گشاید که بسیار فراتر از «عدالت» است؛ در واقع، تحققِ عدالت، کفِ اقدامات حکومت جهانی امام زمان ع خواهد بود، نه سقف آن.

دانلود فایل صوتی  مهدویت در افق فطرت

جلسه دوم که جشن میلاد امام زمان ع بود به همت هیات حضرت ولی عصر در مسجد ساعت برپا شد و در آنجا ضمن بیان حکایت میلاد امام زمان ع از زبان حکیمه خاتون، به شرح مفهوم «استضعفوا فی الارض» و وظیفه ما برای بیرون آوردن ایشان از آن استضعاف اشاره شد.

دانلود فایل صوتی سخنرانی در جشن میلاد امام زمان ع

جلسه سوم، مراسم احیای نیمه‌شعبان بود که در مسجد آقاضیاءالدین برگزار شد، و در آن جلسه نیز ضمن بیان حکایت دیدار علی بن ابراهیم بن مهزیار (که این ملاقات در غیبت صغری واقعه شده) به این جمله امام که (ما شب و روز منتظرت بودیم، چرا در آمدن تنبلی و سستی کردی) اشاره شد و بحثی شد درباره اینکه آیا ما در رفتن به سوی امام سستی و تنبلی نمی‌کنیم؟ و یا آماده دیدار حضرت ع هستیم یا خیر.

دانلود فایل صوتی سخنرانی در مراسم احیای شب نیمه شعبان

بازدیدها: ۵۰۴

بحث و بررسی آثار شهید مطهری

بسم الله الرحمن الرحیم

به همت دبیرخانه بینش مطهر در مشهد، عده ای از علاقمندان به افکار شهید مطهری از پاییز سال ۱۳۹۳ مطالعه آثار ایشان را شروع کردند و قرار شد آثار ایشان را بر اساس مجموعه ای که دبیرخانه طرح مطالعاتی آثار شهید مطهری منتشر کرده هر هفته مطالعه و مباحثه داشته باشند و حدودا ماهی یکبار بنده در خدمت ایشان باشم. در این جلسات ابتدا بنده نکاتی درباره چارچوب فکری و زوایای مهم بحث در کتاب مورد نظر مطرح می کنم و سپس جلسه به صورت پرسش و پاسخ ادامه می یابد. جلسه اول به معرفی اصل طرح مطالعاتی اختصاص داشت و جلسات بعدی به کتابهای استاد شهید. انشاءالله پس از هر جلسه، فایل صوتی جلسات به همراه فایل پاورپوینت مباحث در اینجا تقدیم می شود. ضمنا خود دبیرخانه فایل تصویری جلسات را هم در سایت خود قرار می‌دهد. ادامه مطلب بحث و بررسی آثار شهید مطهری

بازدیدها: ۱۰۹۹۸

جمع خاتمیت با امامت و مهدویت

پاسخي به سخنراني دكتر سروش تحت عنوان «تشيع و چالش مردم‌سالاري»

 الف:امامت و ختم نبوت

دریافت فایل PDF

آقاي دکتر سروش در سخنراني اخيرشان در ۱۳۸۴/۵/۳ در پاريس تحت عنوان «تشيع و چالش مردم سالاري» اشکالي در خصوص انطباق انديشه امامت و مهدويت با ختم نبوت مطرح کرده‌اند که واکنش‌هايي را برانگيخته است. اين اشکال که مبتني بر آراء اقبال در تفسير مساله خاتميت است، به طور خلاصه اين است که: ختم نبوت به معناي پايان دوره عصمت و وحي و در واقع پايان دوره ولايت و مرجعيت شخص در تشريع است. علت خاتميت، بلوغ عقل بشر است و از اين دوره به بعد زمان مرجعيت اشخاص و حق تشريع براي افراد به سر مي‌آيد و تنها استدلال است که مي‌تواند مرجع عمل واقع شود. اما شيعه با پذيرش نظريه امامت و تداوم آن در مهدويت، عملا ختم نبوت را بي‌معني کرده است زيرا معتقد است که امام، هم عصمت دارد که تداوم بخش ولايت و مرجعيت شخص است، و هم علم غيب دارد و محدث و مفهم است که اين هم ماهيتا تفاوتي با وحي ندارد؛ پس پذيرفتن امامت در واقع مستلزم نفي ختم نبوت است و گويي فقط اسم مطلب عوض شده ولي ماهيتا نبوت ختم نشده است. ايشان به تبع اقبال لاهوري معتقدند که «با خاتميت، قرار است آدميان به رهايي برسند ولي اگر گفته شود که يک مهدي مي‌آيد که همان اتوريته پيامبر را دارد، ما از فوايد خاتميت بي‌بهره مي‌مانيم، زيرا آن رهايي تحقق نخواهد يافت. فلذا اين سوال از شيعيان باقي است که مهدويت را چگونه با انديشه رهايي و دموکراسي مي‌توان جمع کرد.»

چنانکه در جمع بندي نهايي سخن ايشان واضح است، ايشان بيشتر دغدغه دموکراسي و رهايي از وحي را دارند تا دغدغه جمع خاتميت با امامت و مهدويت؛ که خود اين اولويت في حد نفسه قابل تامل و بررسي است. اما دراينجا قصد داريم نشان دهيم آيا اين اشکال در خصوص ناسازگاري امامت با خاتميت وارد است يا خير. ادامه مطلب جمع خاتمیت با امامت و مهدویت

بازدیدها: ۷۷۲